كشاورزي در فلات ايران

بخش اول : كشاورزي در ايران باستان

كاوشها و بررسي هاي انجام گرفته در جايجاي فلات ايران نشانگر قدمت كشاورزي در ايران است براي مثال آثار بدست آمده از تپة سيلككاشان نشان مي دهد كه در حدود 6000 سال قبل مردم اين منطقه از طريق كشاورزي امرار معاش مي كرده اند و يا در شوش مردم درحدود 3000 سال قبل محصول گندم را در مخزن هايي به نام «تاپو» نگه مي داشته اند، در مارليك مجسمة دو گاو مجهز به گاو آهن پيدا شده كه متعلق به 3000 سال پيش است و بيانگر پيشرفت و تكنيك شخم زني مردم آن دوره است.

بر اساس تمام شواهد موجود سر آرتور كيت و دكتر ارنست هرز فلد و بسياري از دانشمندان ديگر به اين نكته اذعان دارند كه فلات ايران از نخستين مناطق جهان است كه مردم آن به كشاورزي و پرورش دام پرداخته اند.

بررسي هاي انجام شده بر اساس راديو كربن بيانگر اين مطلب است كه تمدن در ايران قرن ها زودتر از سرزمين اروپا آغاز شده است . از كاوش هاي انجام شده در غار هاي خار،كمر بند،ختو و ........ ابزار آلاتي كشف شده كه به عقيدة باستان شناسان مربوط به 10 تا 11 هزار سال قبل از ميلاد مسيح است و در همين مناطق بود كه گام هاي اوليه كشاورزي و دامپروري دنيا برداشته شده است با استقرار آريايي ها در ايران كشاورزي و دامپروري ايران رونق بيشتري گرفت به طوري كه هرودوت تاريخ نگار معروف از اسب هاي زيبا و تنومند مادها سخن به ميان آورده و گويي اين اسب هابه مناطق عربستان و مصر نيز صادر مي شده اند.با ظهور هخامنشيان در ايران اهميت و رونق كشاورزي در ايران افزون گشت چرا كه زمامداران هخامنشي براي كشاورزي اهميت خاص قائل بودند . براي مثال به دستور كورش كبير 180 جوي آب در سمت راست و 180 جوي ديگر در سمت چپ كارون احداث نمودندكه اين نشان دهندة عظمت كشاورزي آن زمان است.

ايرانيان دوران باستان بسياري از رستني هاي منطقة خود را مي شناخته و آنها را پرورش مي داده اند . آنها به اهميت آبياري آگاه بوده و شيوه هاي آبيار ي را مي دانسته اند، سدها ، بندها ، قنوات و شبكه اي آبياري بجا مانده از آن دوران خود گواه اين مدعاست.

هرودوت - تاريخ نگار معروف يوناني - مي گويد : ايرانيان براي زراعت بر روي شاخه هاي جيحون سد بسته بودند و از آب آن براي آبياري بهره مي گرفته اند . ايرانيان باستان در تكثير و پرورش گياهان ميوه دار ، پرورش اسب و شتر ، صنعت نوغان(پرورش كرم ابريش م ) ، بهره گيري از گياهان صنعتي و غذايي در جهان پر آوازه بوده اند، ساخت ادوات كشاورزي وساخت آسياب هايي كه با نيروي دست انسان،دام،آب و باد به حركت در مي آمدند در جهان پر آوازه بوده اند.

در اين خلاصه اشاره و مروري گذرا بر برخي از جنبه هاي كشاورزي ايران زمين داشتيم كه اميد آن داريم كه خوانندگان گرامي قدري بر اين نكته تأ مل داشته باشند كه چرا ما ، كه زماني پيشگام و پيشتاز كشاورزي جهان بوده ايم ، هم اكنون در بسياري از اقلام اساسي نيازمند و وارد كننده ايم ؟

چرا هم اكنون اغلب وارد كنندة تكنيكها و روش ها و ادوات و ابزار آلات كشاورزي هستيم؟

كه اين عقب ماندگي ها نه تنها در بخش كشاورزي كه در بسياري از بخش هاي ديگر نيز قابل مشاهده است. آيا زمان آن نرسيده كه ما به عنوان يك ايراني مسلمان و يك آريايي شريف گامي در راه اصلاح وضعيت موجود برداريم و بدانيم كه حركت به سمت اصلاح پيشرفت و تعالي بايد از بطن جامعه آغاز شود و باز بدانيم كه در آغاز اين راه تك تك ما مسئوليم و در بخش كشاورزي اين مسئوليت بيش از هر كسي بر عهدة اساتيد ، دانشجويان ، دانش آموختگان و فعالان آگاه اين بخش است.

( در آينده مروري گذرا بر كشاورزي ايران در دوره هاي مختلف تاريخي خواهيم داشت)

*هر چند با يك گل بهار نمي شود ولي همواره بهار با شكفتن يك گل آغاز مي شود*